Κι είναι στη σκοτεινιά και στην ερήμωση
όπου ριζώνει κι ευωδιάζει η θύμηση.
Οδυσσέας Ελύτης
Ο Οδυσσέας Ελύτης, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Οδυσσέας Αλεπουδέλης, γεννήθηκε το 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης και σπούδασε νομικά στην Αθήνα και φιλολογία στη Σορβόνη (Παρίσι). Ταξίδεψε σε πολλές χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική. Έζησε μερικά χρόνια στο Παρίσι και αντιπροσώπευε την Ελλάδα σε διεθνή συνέδρια.
Δημοσίευσε ποιήματα, μελέτες και κριτικές στα κυριότερα περιοδικά και εφημερίδες. Έχει υποστεί την επίδραση των Γάλλων σουρεαλιστών. Έγραψε ανισοσύλλαβους, ανομοιοκατάληκτους και με χωρίς μέτρο στίχους, οι οποίοι διακρίνονται για την ελευθερία της σκέψης, το πλάτος της φαντασίας και τοη μεταφορική έννοια των εκφράσεων. Ωστόσο τα νοήματα του είναι διαυγή με έντονο λυρισμό.
Τιμήθηκε με Α' Βραβείο ποίησης για το "Άσμα Ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας" και για το "Άξιον εστί", που μελοποιήθηκε από το Μίκη Θεοδωράκη. Τιμήθηκε και με το βραβείο Νόμπελ. Είναι ο δεύτερος έλληνας που το πήρε μετά από το Σέφερη.
Έργα του είναι: "Προσανατολισμοί", "Οι κλεψύδρες του αγνώστου", "Οι σποράδες","Ήλιος ο πρώτος", "Άσμα Ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας", "Άξιον εστί", "Έξη και μια τύψεις για τον ουρανό" κ.α. Επίσης, μετάφρασε ξένους λυρικούς ποιητές και δραματικούς συγγραφείς. Ποιηματά του μεταφράστηκαν στα γαλλικά.
106 διάσημα αποφθέγματα, γνωμικά και στίχοι του Οδυσσέα Ελύτη
Μετρημένο τόπο έχουν οι σοφοί
Και στα παιδιά δοσμένος είναι ό ίδιος αλλ’
Απέραντος!
(«Τα ελεγεία της Οξώπορτας»)
Οδυσσέας Ελύτης
Άξιον εστί το αναίτιο δάκρυ ανατέλλοντας αργά στα ωραία μάτια των παιδιών που κρατιούνται χέρι-χέρι.
Οδυσσέας Ελύτης
Αν είναι να πεθάνεις πέθανε,
αλλά κοίτα να γίνεις ο πρώτος πετεινός
μέσα στον Άδη.
(«Μαρία Νεφέλη»)
Οδυσσέας Ελύτης
Επειδή, βέβαια, η χώρα της αθωότητας
δεν είναι όπως τη φαντάζονται μερικοί,
έχει τους αγίους και τ' αγρίμια της,
τα παρθένα δάση και τα γαλήνια νερά της.
Οδυσσέας Ελύτης
Επειδή απ’ τα λίγα, μερικές φορές κι από το ένα - έτσι ο έρωτας - γνωρίζουμε τα υπόλοιπα.
Οδυσσέας Ελύτης
Τα θεμέλιά μου στα βουνά
και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους
και πάνω τους η μνήμη καίει
άκαυτη βάτος.
(«Άξιον εστί»)
Οδυσσέας Ελύτης
Γιατί, καθώς όταν βαρούν απανωτές αναποδιές τους ίδιους τους ανθρώπους πάντα, συνηθάν εκείνοι στο Κακό, τέλος του αλλάζουν όνομα, το λεν Γραμμένο ή Μοίρα.
Οδυσσέας Ελύτης