Αι μεν βρονταί τους παίδας, αι δε απειλαί τους άφρονας καταπλήττουσι.
(Οι βροντές τρομάζουν τα παιδιά και οι απειλές τους ανόητους.)
Σωκράτης
Ο διασημότερος φιλόσοφος όλων των αιώνων και των εποχών Σωκράτης, γιος του Σωφρονίσκου και της Φαιναρέτης, γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου, μετά από μια ζωή πλουσιότατη σε δράση και διδασκαλία φιλοσοφική, πέθανε το 399 π.Χ., πίνοντας το κώνειο, ύστερα από την καταδίκη του σε ηλικία 70 ετών.
Ο Σωκράτης δεν άφησε συγγράματα. Η επίδρασή του όμως στους σύγχρονους και μεταγενέστερους συγγραφείς υπήρξε μεγάλη. Τα συγγράμματα ονομαστών φιλοσόφων, όπως του Πλάτωνα, του Ξενοφώντα, του Αριστοτέλη και άλλων αρχαίων και νεότερων φιλοσόφων είναι επηρεασμένα από τις φιλοσοφικές ιδέες του.
Βάση της φιλοσοφίας του Σωκράτη είναι οι ηθικές αξίες. Δεν ασχολήθηκε με τα προβλήματα της δημιουργίας του κόσμου. Δεν επιδιώκει την επίλυσή τους. Ο Σωκράτης ενδιαφέρεται για την ευδαιμονία του ανθρώπου. Πίστευε ότι μόνο η γνώση είναι σε θέση να οδηγήσει τον άνθρωπο στην αληθινή ευδαιμονία. Κέντρο της διδασκαλίας του είναι η γνώση της αρετής, την οποία πρέπει πάντα να επιδιώκει ο άνθρωπος. Όμως για να το πετύχει, οφείλει να γνωρίσει πρώτα τον εαυτό του, τις σκέψεις του, την καρδιά του, τα ελαττώματά του, τις κακίες του. Να έχει δηλαδή το "γνώθι σαυτόν". Το επιστέγασμα όμως της ίδια του της διδασκαλίας ήταν η ζωή του. Αυτά που δίδασκε, τα εφάρμοζε.
53 διάσημα αποφθέγματα και γνωμικά του Σωκράτη
Όσοι περπατούν κάτω από τον ήλιο ακολουθούνται, αναγκαστικά, από τη σκιά, κι όσοι περπατούν κάτω από τη δόξα ακολουθούνται από το φθόνο.
Σωκράτης
Δουλοπρεπές άρα η κακία. Ελευθεροπρεπές δε η αρετή.
(Η κακία είναι είναι για τους δούλους, ενώ η αρετή ταιριάζει στους ελεύθερους.)
Σωκράτης
Το μη καλώς λέγειν ου μόνον εις αυτό τούτο πλημμελές, αλλά και κακόν τι εμποιεί ταις ψυχαίς.
(Το να μην μιλάς καλά [για κάποιον] δεν είναι απλά παράπτωμα, αλλά επιπλέον ποτίζει με κακό την ψυχή σου.)
Σωκράτης
Κρείττον οψιμαθή είναι ή αμαθή.
(Καλύτερα να έχεις μάθει πρόσφατα παρά να μην έχεις μάθει καθόλου.)
(εξηγώντας γιατί μάθαινε κιθάρα λίγο πριν πεθάνει)
Σωκράτης
Εμέ δε Άνυτος και Μέλητος αποκτείναι μεν δύνανται, βλάψαι δε ού.
(Ο Άνυτος και ο Μέλητος [οι κατήγοροι στη δίκη του] μπορούν να με σκοτώσουν αλλά όχι να με βλάψουν.)
Σωκράτης